İnşaat sürecinin en önemli bölümlerinden biri inşaat malzemeleri seçimidir. Bir inşaatın yönetmeliğe uygun, sağlam ve kullanışlı olmasında en büyük etken, seçilen malzemelerin projeye uygun olmasıdır.
Yapının, proje mimarı tarafından belirlenen bu malzemeler, birim fiyat tespitinde ön bilgi niteliği taşımaktadır. Ön tespit sonrasında yapılan araştırmalar sonucunda, malzemenin kalitesi, adedi, ebadı, üretici firmanın ismi gibi detaylar göz önünde bulundurularak sipariş aşaması tamamlanmaktadır. Seçilen malzemelerin performansı ve fiyatı detaylı olarak incelenmeli ve alternatifleri oluşturulmalıdır.
İnşaat malzemeleri seçim sürecinde proje mimari haricinde, kontrol mühendisi ve kontrol mimarı da araştırma içinde yer almalıdır. Keşiflerdeki miktarlar göz önünde bulundurularak, seçilen malzemelerin alım miktarları belirlenmelidir.
Malzeme seçimi sırasında Malzeme Güvenliği Bilgi Formu kullanılmalıdır. Bu form ile seçilen yapı malzemelerinin zarar veren unsurlar içermediği ve güvenli olduğu ispatlanmaktadır. İş güvenliği riski bulunan ve içinde zararlı madde bulunan inşaat malzemeleri sakıncalı malzemeler arasında yer almaktadır. Taş, kaya, kil, kum, çakıl, mıcır, kireç, çimento, briket, tuğla, gazbeton, bloklar, kereste, inşaat demiri, çelik hasır, beton çivisi, inşaat çivisi, mozaik, tavlı tel gibi kaba yapı malzemelerinin uygunluğu ise Bayındırlık Bakanlığı Genel Teknik Şartnamesi ile belirlenmektedir.
Türkiye’de Kullanılan Temel İnşaat Malzemeleri
Alçı: Alçı taşının toz haline getirilmesi ile oluşan bir maddedir. Yapılarda kalıp çıkarma işleminde kullanılan bu madde, suyla birleşince sertleşmektedir.
Boya: İç ve dış cehpe olmak üzere iki ana başlıkta toplanan boyaların günümüz teknolojisi ile sınırsız renk seçeneği ve içerik özellikleri bulunmaktadır.
Cam: Silisli kumun potas veya soda ile karıştırılıp yüksek dereceli sıcakta eritilmesiyle elden cam, kolay kırılan, saydam, sert ve su geçirmez bir maddedir.
Çimento: Toz grubu inşaat malzemeleri arasında yer alan çimento, su ile birleştirildiğinde bağlayıcı özellik kazanmaktadır. Koşullara bağlı olarak değişen katılaşma seviyesi bulunmaktadır. İnşaat sektöründe en çok kullanılan malzemelerden biridir.
Demir – Çelik: Binaların yapısal bileşenleri arasında yer almaktadır. Betonarme yapılarda kayma gibi durumların önüne geçmek için betonun içine koyulmaktadır.
Doğal Taşlar: Doğal taşlar, minerallerden oluşmaktadır. İnşaatta kullanıma uygun olanlarına ise doğal yapı taşları denmektedir. İnşaatın temelinde, duvarında, zemin ya da çatı kaplamalarında kullanılabilmektedir.
Gaz Beton: Çok amaçlı ve geniş kullanım alanına sahip olan gaz betonlar, basınçlı hava gözeneklerine sahiptir. Diğer yapı malzemelerine göre oldukça hafiftir.
Hazır Beton: Agrega, su ve çimentonun karıştırılması ile istenilen kalıbın şeklini alan bir yapı malzemesidir. Yüksek basınç dayanımına sahiptir ve çok dayanıklıdır.
Isıtma, Soğutma, Havalandırma: İnsanların yaşam alanlarında ısınma ve serinleme ihtiyacını karşılamak için iklimlere göre tasarlanan ürünlerin tamamıdır. Kalorifer, klima buna örnek gösterilebilmektedir.
Çatı: Ahşap, çelik ve betonarmeden yapılan çatı, yapının üst kısımlarını, rüzgar, kar, yağmur gibi olumsuz etkenlerden koruma amaçlı yapılmaktadır.
Kireç: Yapı sektöründe kullanılan, su ile karıştırıldığında sertleşen bir maddedir.
Plastik: Yapı sektöründe, plastik yer döşemeleri ve su tesisatı gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Tuğla ve Kiremit: Bağlayıcı maddeler ile tutturularak, duvar inşasında kullanılmaktadır.
Yalıtım Malzemeleri: Camyünü, Taşyünü, EPS ve XPS yalıtım malzemeleri, ısı yalıtımı, su yalıtımı, ses yalıtımı, çatı yalıtımı gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Yapı Malzemeleri Yan Ürünleri
Alüminyum: Çok hafif ve kolay işlenebilir olması ile tercih edilen inşaat malzemeleri arasında yer almaktadır. Demir ve çelikten sonra dünyada en çok kullanılan metal olan Alüminyum, ısı ve elektriği yüksek seviyede iletmektedir ve kaynama noktası çok yüksektir.
Asansör: İnşaat sektörünün gelişmesi ile yeni nesil apartmanların tamamında bulunmaktadır. Kendi alanında bir sektör haline gelmiştir.
Aydınlatma: Yapı sektörünün gelişmesi ile ilerleyen bir teknolojiye sahip olan aydınlatma ürünleri de inşaat malzemeleri arasında yer almaktadır.
Ahşap: Organik esaslı yapı malzemeleri arasında yer alan ahşap, kullanışlı ve doğaldır. En eski yapı malzemelerinden biridir.